Tầm soát ung thư cổ tử cung
Ung thư cổ tử cung là nguyên nhân gây tử vong cho phụ nữ đứng thứ 2 sau ung thư vú, với khoảng 4.200 ca mắc mới và 2.400 ca tử vong tại Việt Nam mỗi năm (theo Globocan 2018). Tầm soát ung thư cổ tử cung, đặc biệt là với phụ nữ trên 30 tuổi là cách hiệu quả nhất giúp phát hiện nguy cơ ung thư sớm để theo dõi và can thiệp kịp thời.
Ung thư cổ tử cung
TẦM SOÁT UNG THƯ CỔ TỬ CUNG (CTC) LÀ GÌ?
Tầm soát ung thư cổ tử cung là phương pháp sàng lọc, phát hiện các tế bào bất thường (tiền ung thư) ở khu vực cổ tử cung – vị trí khe hẹp nối âm đạo với tử cung – của phụ nữ. Thông thường, cổ tử cung có màu hồng nhạt cùng lớp tế bào vảy mỏng, phẳng. Ống cổ tử cung được tạo nên từ một dạng tế bào thường gọi là tế bào trụ. Tại vùng giao nhau giữa hai tế bào này (vùng chuyển tiếp) thường xuất hiện các tế bào bất thường (tế bào tiền ung thư), gây bệnh ung thư cổ tử cung.
Theo ước tính của Globocan, năm 2020, khoảng 604.000 ca ung thư cổ tử cung mới được phát hiện và 342.000 ca tử vong trên toàn thế giới, đứng thứ 4 trong các loại ung thư gây tử vong ở phụ nữ. Ở các quốc gia đang phát triển, tỷ lệ ung thư cổ tử cung xếp vị trí thứ 2 mức độ phổ biến, và đứng thứ 3 số ca tử vong.
Cách tốt nhất để phát hiện sớm ung thư cổ tử cung là thực hiện các xét nghiệm sàng lọc định kỳ. Kiểm tra sức khỏe sinh sản, phụ khoa thường xuyên giúp phát hiện sớm ung thư từ giai đoạn khởi phát làm cải thiện đáng kể tỷ lệ điều trị thành công, ngăn ung thư tiến triển và di căn tới các khu vực lân cận.
Tầm soát ung thư cổ tử cung giúp phát hiện sớm triệu chứng bất thường, nguy cơ ung thư để sớm có biện pháp điều trị phù hợp.
Ở giai đoạn đầu của ung thư cổ tử cung, các triệu chứng thường dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý viêm nhiễm phụ khoa khác, do đó người bệnh thường chủ quan không thăm khám phụ khoa cũng như thực hiện các bước sàng lọc ung thư cổ tử cung kịp thời. Điều này ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị cũng như nguồn lực, thời gian và sức khỏe của bệnh nhân. Chính vì vậy, việc thăm khám, tầm soát ung thư cổ tử cung sau 25 tuổi luôn được khuyến nghị thực hiện.
CÁC PHƯƠNG PHÁP TẦM SOÁT UNG THƯ CTC PHỔ BIẾN HIỆN NAY
1. Khám phụ khoa
Các triệu chứng ung thư cổ tử cung giai đoạn sớm thường không điển hình, dẫn đến việc bệnh nhân phát hiện ra là khi bệnh đã tiến triển qua giai đoạn muộn. Vì vậy, việc khám phụ khoa định kỳ 6 tháng – 1 năm/lần đối với phụ nữ trong độ tuổi sinh sản luôn là một vấn đề cần thiết và đáng quan tâm.
Các phương pháp thăm khám phụ khoa thông thường không thể khẳng định ung thư cổ tử cung, tuy nhiên giúp bác sĩ dễ dàng đánh giá, nghi ngờ khi phát hiện những tổn thương, bất thường, viêm nhiễm ngay từ sớm để chỉ định các xét nghiệm chuyên sâu phù hợp.
2. Kiểm tra trực quan bằng acid acetic (VIA)
Kiểm tra trực quan bằng axit axetic được thực hiện bằng các công cụ hỗ trợ và mắt thường. Cụ thể, một lượng nhỏ giấm trắng được phết lên cổ tử cung. Nếu cổ tử cung có những chuyển đổi sang màu trắng khi tiếp xúc với giấm, báo hiệu những bất thường của khu vực cổ tử cung.
Phương pháp này thường mang tính sàng lọc và không cho kết quả tin cậy. Do đó, nếu nghi ngờ những bất thường, bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm sàng lọc ung thư cổ tử cung chuyên sâu hơn.
3. Soi cổ tử cung
Soi cổ tử cung được thực hiện bằng cách quan sát khu vực cổ tử cung bằng thiết bị phóng đại chuyên dụng trong phụ khoa. Phương pháp soi cổ tử cung mang lại hình ảnh thật được phóng to 10-30 lần so với thực tế, giúp các bác sĩ dễ dàng quan sát những tổn thương, bất thường mà khó quan sát bằng mắt thường. Đồng thời, các bác sĩ có thể sử dụng dung dịch acid acetic 3-5% (chứng nghiệm Hinselmann) và dung dịch lugol 2% (chứng nghiệm Schiller) vào cổ tử cung để định vị chính xác khu vực tổn thương của cổ tử cung.
Nếu phát hiện những bất thường trong quá trình soi cổ tử cung, các bác sĩ sẽ lấy một vài mảnh mô nhỏ để sinh thiết. Mẫu mô này sẽ được nhuộm, soi trên kính hiển vi nhằm phát hiện các tế bào ác tính, chẩn đoán bệnh chính xác hơn.
4. Các xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung
✜ Xét nghiệm Pap: là xét nghiệm phổ biến nhất, có thể phát hiện những thay đổi của các tế bào có nguy cơ dẫn đến ung thư cổ tử cung. Để thực hiện xét nghiệm, các bác sĩ tiến hành thu thập mẫu phết tế bào từ khu vực cổ tử cung. Bạn sẽ nằm ngửa trên bàn khám, đầu gối hơi gập, đặt chân đặt vào giá đỡ cuối bàn. Bác sĩ sẽ dùng dụng cụ mỏ vịt chuyên dụng mở âm đạo để quan sát cổ tử cung. Sau đó dùng một bàn chải mềm hoặc thìa nhỏ để lấy mẫu tế bào từ cổ tử cung và gửi mẫu này đến phòng xét nghiệm nhằm phân tích sự xuất hiện của virus HPV.
✜ Xét nghiệm HPV: là xét nghiệm giúp phát hiện sớm các chủng virus HPV có liên quan đến nguy cơ gây ung thư cổ tử cung ở phụ nữ. Mẫu xét nghiệm HPV được thực hiện trên cơ sở một mẫu tế bào được lấy ra từ cổ tử cung, được chiết tách bằng máy phân tích nhằm xác định chính xác sự hiện diện của virus HPV. Phương pháp sàng lọc ung thư cổ tử cung HPV không hoàn toàn khẳng định 100% nữ giới có mắc ung thư cổ tử cung, tuy nhiên phương pháp này giúp sớm tìm thấy dấu hiệu bất thường đang tồn tại, từ đó có những biện pháp phòng ngừa, theo dõi và điều trị từ sớm.
✜ Các xét nghiệm HPV thường được thực hiện kết hợp với xét nghiệm Pap.
ĐỐI TƯỢNG CẦN TẦM SOÁT UNG THƯ CỔ TỬ CUNG
- Phụ nữ trong độ tuổi trung niên, có nguy cơ cao và chưa thực hiện các phương pháp tầm soát ung thư cổ tử cung trước đó. Tuy nhiên, phụ nữ từ 21 tuổi cũng có thể thực hiện xét nghiệm tầm soát.
- Người xuất hiện các triệu chứng bất thường như rong kinh, chảy máu bất thường ngoài kỳ kinh.
- Đau rát khi quan hệ tình dục.
- Viêm nhiễm phụ khoa mạn tính.
CÁC GIAI ĐOẠN TẦM SOÁT UNG THƯ CỔ TỬ CUNG
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACCS) và Cơ quan Y tế Dự phòng Hoa kỳ (USPSTF), việc tiêm vaccine có khả năng phòng ngừa, hạn chế tác động của các virus HPV đối với cơ thể. Tuy nhiên, bạn cần thực hiện đồng thời các xét nghiệm sàng lọc, tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ để tăng hiệu quả phòng nguy cơ ung thư.
Việc thực hiện các tầm soát sàng lọc ung thư cổ tử cung khi nào phụ thuộc vào trình trạng sức khỏe và tiền sử bệnh tật. Theo đó, độ tuổi được khuyến nghị thực hiện sàng lọc ung thư cổ tử cung gồm:
1. Dưới 21 tuổi: Không cần làm xét nghiệm sàng lọc ung thư cổ tử cung.
2. Từ 21 đến 29 tuổi: Việc thực hiện tầm soát sớm ung thư cổ tử cung ở độ tuổi 21 đến 29, USPSTF khuyến nghị sử dụng phương pháp xét nghiệm Pap đầu tiên ở tuổi 21, sau đó xét nghiệm lại sau mỗi 3 năm. Ngay cả khi có quan hệ tình dục trước 21 tuổi, bạn cũng không cần thực hiện phương pháp tầm soát ung thư cổ tử cung Pap.
3. Độ tuổi 30 đến 65: USPSTF khuyên bạn nên khám tầm soát ung thư cổ tử cung bằng một trong các phương pháp sau:
- Xét nghiệm HPV 5 năm một lần: nếu kết quả bình thường, bạn có thể đợi 5 năm để kiểm tra sàng lọc ung thư cổ tử cung cho lần tiếp theo.
- Kiểm tra HPV kết hợp với làm Pap 5 năm một lần: nếu cả 2 kết quả đều bình thường, bạn có thể thực hiện đợt xét nghiệm sàng lọc tiếp theo sau 5 năm.
- Xét nghiệm PAP 3 năm một lần: nếu kết quả bình thường, bạn sẽ chờ 3 năm để thực hiện đợt kiểm tra Pap tiếp theo.
Theo các hướng dẫn sàng lọc mới nhất được cập nhật, bạn nên thực hiện xét nghiệm HPV ở tuổi 25 và tiến hành xét nghiệm lại cách 5 năm/lần cho đến năm 65 tuổi. Tuy nhiên, bạn cũng có thể tiến hành khám sàng lọc ung thư theo tình trạng sức khỏe và hướng dẫn của bác sĩ.
4. Trên 65 tuổi: Nếu trên 65 tuổi và các kết quả xét nghiệm HPV/Pap trước đó cho kết quả bình thường, bạn có thể liên hệ bác sĩ để được tư vấn có nên tiếp tục thực hiện các phương pháp tầm soát ung thư cổ tử cung nữa hay không. Tuy nhiên, nếu phát hiện các dấu hiệu bất thường, bạn vẫn cần tiến hành khám sàng lọc sau độ tuổi 65.
Xem thêm:
- Thẩm mỹ phụ khoa
QUY TRÌNH TẦM SOÁT UNG THƯ CTC TẠI PHỤ SẢN GÒ VẤP
Nhằm đáp ứng nhu cầu sàng lọc phát hiện sớm ung thư cổ tử cung, Hệ thống Phòng khám Phụ sản Gò Vấp triển khai gói dịch vụ tầm soát ung thư cổ tử cung tổng quát. Với đội ngũ bác sĩ chuyên môn giỏi, nhiều năm kinh nghiệm trong điều trị ung thư cũng như các bệnh phụ khoa; hệ thống trang thiết bị y tế hiện đại cho kết quả tầm soát nhanh chóng, độ chính xác cao.
Quy trình thực hiện tầm soát ung thư cổ tử cung tại Phụ sản Gò Vấp:
Bước 1: Khám phụ khoa: Bạn sẽ gặp trực tiếp các bác sĩ sản phụ khoa hàng đầu để trao đổi, nêu những dấu hiệu bất thường (nếu có) để các bác sĩ chỉ định xét nghiệm phù hợp.
Bước 2: Xét nghiệm: Dựa trên chỉ định của bác sĩ, bạn tiến hành thực hiện các xét nghiệm sàng lọc ung thư cổ tử cung như Pap Smear, Thinprep, hoặc đồng kiểm tra Pap Smear và HPV, Thinprep và HPV.
3. Bước 3: Trả kết quả xét nghiệm
Sau khi nhận các kết quả chỉ số xét nghiệm tế bào cổ tử cung, bác sĩ sẽ chẩn đoán tình trạng và tư vấn phòng ngừa/điều trị.
Hiện nay, với sự hỗ trợ từ các máy móc, trang thiết bị hiện đại, kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung sẽ có sau 7-10 ngày thực hiện lấy mẫu tế nào. Kết quả xét nghiệm sẽ được Phụ sản Gò Vấp thông báo đến khách hàng qua điện thoại, giúp bạn không phải chờ quá lâu cũng như di chuyển nhiều.
Hãy chăm sóc sức khỏe của mình và đặt lịch hẹn tầm soát ung thư cổ tử cung tại Phòng Khám Phụ Sản Gò Vấp ngay hôm nay. Truy cập trang website phusangovap.vn để tìm hiểu thêm về dịch vụ của chúng tôi. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào hoặc muốn đặt lịch hẹn, hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 0938008550. Chúng tôi sẽ luôn sẵn lòng hỗ trợ và đồng hành cùng bạn trên hành trình chăm sóc sức khỏe phụ nữ.